O panorama tecnófilo e tecnófobo na actualidade debuxa diversas posicións en torno ao binomio cultura/natureza, que oscilan desde a admisión única dun dos seus termos ata a disolución definitiva do binomio por identificación dos seus partes. Moi a grandes liñas leste é o marco conceptual do que parto para o desenvolvemento do guión de non-ficción que estou a desenvolver coa produtora coruñesa Zeitun films. Unha fábula non binaria en clave romántico anti-apocalíptica baixo o nome provisional “Memoria de Anxos_Mise Abyme” na que, de maneira non lineal, asistimos ao xogo de relacións aparentemente antagónicas que José Luis, o protagonista da película, mantén consigo mesmo e co contexto polo que transita. Inmerso nun suposto estado de desavinza e melancolía, J.L decidirá poñer terra polo medio a aqueles organismos e persoas -mesmo seres queridos- que insisten en defender a pervivencia do estado humano natural persuadíndolle -de maneira explícita ou entrecubierta- a rehuir de calquera intervencionismo tecnolóxico posible.

Como pedra de toque, José Luis emprende unha viaxe baixa a consideración de que o binomio que outros tratan de admitir desde unha única perspectiva, para el, resulta indisoluble.  A partir de entón José Luis cabalgará a lombos dun cabalo fluorescente  guiado pola sedutora voz dunha afamada cantante de música lixeira que, en repetidas ocasións, rumorearalle aquilo de: “cuando tú vas, yo vengo de  alí ”. Sobre un globo de prata, percorrerá vales, outeiros, cidades e entullos. A intres, durmirá nalgún vagón de metropolitano, acompañado de “entes de barro” que lle facilitarán -sen aparente propósito- pasear entre as actuais ruínas da academía dun afamado filósofo ateniense, para pouco despois, verse ao volante dun impoñente coche de competición, transportando dez garrafas de aceite, varias galiñas e un contador de nova cronoloxía. Momentos e circunstancias nos que os espazos da memoria de José Luis -como de quen atende a esta situación- iranse cubrindo aos poucos dun substrato que terminará constituíndo unha amálgama de emprazamentos, nomes, diálogos, situacións, que nos resultarán terriblemente familiares e que, gradualmente permitirannos comprender que o punto do que parte a historia, como o ecuador e o final da mesma, son un cartapacio de situacións e contextos pre producidos con anterioridade. José Luis, consciente diso, decidirá transitar en dirección contraria á liña do tempo establecida no seu guión. É dicir, a súa viaxe, será unha viaxe de volta. Un tránsito desde o desenlace da historia ata o inicio da mesma. Como quen retrocede sobre os seus pasos, enfrontarase directamente á súa “posta en abismo”. Será consciente de estar a atravesar ao longo de o seu “eu manuscrito” ou se se prefire, ao longo de o seu “eu antigo”. Un “eu” que, sen dúbida, conservará  as pegadas dunha escritura anterior. Parecerá coma se J.L quixese borrar expresamente aquilo que “se sabe xa devandito” para dar lugar ao que “agora existe” ou viceversa, o que agora existe, parecerá o anteriormente devandito. Palimpsesto espazo-tempo enmarañado de mitos e anti-mitos. Un cúmulo e reviravolta de substancias e está claro, como todo ser que decide volver sobre os seus pasos, entre calidades de dous aspectos, José Luis, terminará tropezando consigo mesmo. Agora vaquer⌁ ao que lle meten catro tiros, agora eremit⌁ silenciosa que anda en procúraa do verdadeiro amor. O amor dunha exota de vida nómade e errática que transita  sigilosamente por Rotermani, o mesmo complexo fabril  polo que décadas atrás, moito antes de que el pasase, Stalker xa o facía. “A zona”, é agora a “A gorida do Lobo”, aquel cuartel-refuxio de Hitler, onde contan que os camiños están repletos de “cinzas e diamantes”. Alí, entre ruínas, vexetación e escoria, José Luis, crerá atopar ao seu amor, un amor que en poucas horas derrúbase como cando un sente que as súas certezas comezan a converterse en dúbidas. Dúbidas que parecen atopar algo de alivio ao percorrer o lugar onde ⌁  protagonista, no minuto 1:09:29 decidía ler un poema: 

“A miúdo, es como un facho brillante, con andrajos ardentes ao teu ao redor, ao arder, non se se as chamas traerán liberdade ou morte, ou se todo o que é teu desaparecerá. ”  

Como quen busca unha estrela no alba, José Luis mergullará o seu corpo entre as augas do lago Masuria en busca do coitelo que, aseguran, hai baixo a auga. De volta á superficie, abatido sobre o bordo dun precipicio, coa mirada perdida dun rebelde que, vese e sente, sen causa, José Luis repara que tanto o despeñadero como o  mar que agora avista, non son como cría lembralos. Parecen estar compostos dun novo tempo. Un tempo en forma de voz, unha voz que lle confesará non saber cando nin onde foi que, unha parella de reloxeiros, decidiu constituír un reloxo/contador que permitía contabilizar todo o tempo de ficción producido pola humanidade. Á súa vez, a voz confesará a J.L que a construción daquel artefacto comportou dúas razóns principais. Unha, saber que sente cando uno ama a un ser querido e a outra, comprobar estupefactos  que,  cada minuto que consumimos na nosa realidade, a industria do cinema produce tres. 1-3…desde entón, ata o de agora, algo está a cambiar; 1-3 …Dende entón ata o de agora o amor daqueles reloxeiros quedou  trastornado polo tempo. Fronte a eles, o mesmo mar e o mesmo cantil no que José Luis abatido,  segue contemplando entre os moitos panos de fondo que existen na “fábrica de soños” de Potsdam, preto de Berlín. Alí, axeonllado no chan dos estudos cinematográficos de Babelsberg, rodeado por un set que recrea un piélago e un precipicio. Alí, onde a escasos metros del, Thea Von Harbou e Fritz Lang escribiron Metrópolis, José Luis permanecerá prostrado fronte a ese gran set-escenario e dirase: “En Metropolis corría o ano 2026, en Memoria de Anxos a saber… “o Xardin dos carreiros que se bifurcan son imaxinarios” Próximos a el, o seu cabalo fluorescente e o seu deportivo. Animal-máquina-persoa, ilustran á perfección o retablo binomial que é o paso por este mundo; entre o aparentemente falso e o aparentemente real, existe unha Metrópoles; entre un e o outro; o contínuo avance do  mito de Proteo. Os espazos da memoria de José Luis iranse cubrindo aos poucos de nomes, lugares e situacións que, ao ordenarse ao acomodarse uns cos outros, ao establecer relacións cada vez máis numerosas, non haberá nin un instante illado entre eles. Cada unha recibirá das outras a súa razón de ser, á vez que terminará de impoñer a súa. Á fin e ao cabo os recordos polos que transita José luis, son recordos que se despregan e amontóanse, como quen transita entre os entullos dunha ruína tan auténtica como verídicamente irreal; tan irreal, como posible. 

José Luis e nós, nós e José Luis entre, por e a través da ambigüidade inherente ao par constituído entre aquilo que afirmamos vehementemente como realidade, fronte a aquilo outro que afirmamos co mesmo ímpeto constituírse como ficción ou o que é o mesmo, atrapados entre a impotencia que produce o ser conscientes que, para definir calquera cousa, feito ou persoa, aqui neste mundo, soamente empregamos dúas categorías. Mentres se pliega o pano de fondo José Luis preguntarase:  de que está composta a miña existencia?

Alí, entre as liñas do real e o ficticio, pronto  comprenderá que se atopa  no epicentro do drama, é dicir na área de perturbación onde conflúe a par cultura/ natureza. Atafegado, entre tubos de mecanotubo, focos de luz e motivos decorativos, será  consciente de estar no punto exacto no que se entrecruzan as pasaxes e os  feitos daquilo que entendemos como natureza con aqueles outros feitos do que cremos cultura. Será alí, rodeado entre a imaxinería dos estudos cinematográficos ideados baixo unha República de Weimar. Si alí, onde o réxime nacionalsocialista baixo a dirección do ministro de propaganda Paul Joseph Goebbels ​​levou a cabo os seus plans culturais, alí, onde uns anos máis tarde, o réxime militar sovietico terminaría desenvolvendo tamén o seu programa cultural. Alí en Babelsberg; agora Filmpark. Vasto parque cinematográfico repleto de instalacións con infinitas atraccións e múltiples proxeccións, cinemas dinámicos 3D e museos didácticos. Alí e non noutro sitio José Luis advirte  que non lle permitiron conceptualizar nada sobre se mism⌁, máis ben que todo o vivido ata o momento foi definido e constituído pola necesidade que senten outros por etiquetar. Unha etiquetaxe baseada en categorías simples que permite  obviar  a diversidade  que conleva estar e ser alguén – ou algo-  neste mundo. Paradoxalmente será o binarismo baixo a que opera a industria do cinema, a que termine empoderando a José Luis e permítalle distanciarse definitivamente del. Non sen antes escoitar a todos os implicados no desenvolvemento e produción da súa historia, insinuarlle estar a cometer un grave erro.  

Finalmente, á marxe de calquera curva dramática, lonxe das neuroses propias de calquera ser que busca respostas inmediatas, a miles de quilómetros de expertos en narrativa e xestión cinematográfica. Fóra do rango do especializado que determina se o ocorrido é un drama ou un Psycho Thriller, unha comedia romántica ou unha serie dos Alcántara. José luis, consiguirá desanoar por completo a súa historia para pasar a constituírse nun ente inmerso na produción dun artefacto cinematográfico non binario e libre de ego.  Agora, unha vez conseguido, faltará saber se, aquel que o observa, é dicir ti, decide facer o que José Luis, converterse nunha peza compacta fóra do mundo bipolar e incorporarse a el baixo outro nome; poñamos o que verdadeiramente che corresponde; cyborg que non heroe.